Czy należy stosować płukanki i płyny do płukania jamy ustnej?
Wielokrotnie pisaliśmy o znaczącej roli profilaktyki w przypadku zdrowia jamy ustnej. Poprawna higiena jamy ustnej składa się przede wszystkim ze szczotkowania (link) i nitkowania (link), ale w zależności od potrzeb może zostać uzupełniona o płyny do płukania jamy ustnej, stosowanie irygatora (link), szczoteczek międzyzębowych, a u użytkowników protez o odpowiednie preparaty do pielęgnacji pracy protetycznej (link). Kluczowe w powyższym zdaniu jest hasło „uzupełnienie”, gdyż, wbrew krążącej opinii, samo stosowanie płynu do płukania jamy ustnej nie zastąpi szczotkowania ani nitkowania zębów. Czy należy stosować płukanki i płyny do płukania jamy ustnej? Jakie są korzyści ze stosowania płynów do płukania jamy ustnej? Jaki preparat wybrać?
Jakie są korzyści ze stosowania płynów do płukania jamy ustnej?
Płyn do płukania jamy ustnej uzupełnia codzienną higienę jamy ustnej, ponieważ dociera do przestrzeni w które może nie zmieścić się włókno szczoteczki do zębów. Regularne stosowanie odpowiednio dobranego do potrzeb pacjenta płynu do płukania jamy ustnej, może ograniczyć znacząco liczbę bakterii bytujących w jamie ustnej, a co za tym idzie wspomagać walkę z próchnicą i gromadzeniem się kamienia nazębnego. Poza tym, zawarte w płukankach olejki eteryczne poprawiają zapach oddechu, więc są zalecane pacjentom skarżącym się na nieświeży oddech. Szeroka gama dostępnych w sklepach płukanek do jamy ustnej pozwala na wybór produktu z dodatkowymi atutami takimi jak: właściwości wybielające, znoszące nadwrażliwość zębów i dziąseł, zmniejszajace krwawienie dziąseł czy wspomagające reminalizację szkliwa.
Płyny do płukania jamy ustnej. Darmowy obraz: Pixabay
Kto powinien przede wszystkim stosować płyny do płukania jamy ustnej?
Płyny do płukania jamy ustnej powinny stosować przede wszystkim:
– osoby noszące stałe aparaty ortodontyczne – stosowanie płynu do płukania jamy ustnej pomaga usunąć resztki pokarmowe gromadzące się między zębami i aparatem (zamkami, ligaturą), do których trudno jest dostać się szczoteczką do zębów. W przypadku osób noszących aparaty ortodontyczne dbanie o higienę jamy ustnej jest kluczowe i każdy sposób uzupełnienia codziennej higieny jest wskazany.
– osoby z pracami protetycznymi – higiena okolic uzupełnień protetycznych takich jak korony czy mosty może być bardzo stresująca. Zawsze po założeniu uzupełnienia protetycznego lekarz dentysta udziela instruktażu jak dbać o higienę tego miejsca. Często zalecane jest używanie specjalnych szczoteczek miedzyzębowych lub nitki, ale dodatkowe zastosowanie płynu do płukania jamy ustnej pozwoli na optymalne oczyszczenie okolicy pracy protetycznej.
– osoby cierpiące na halitozę i z nieświeżym oddechem – używanie płynu do płukania jamy ustnej pozwala zmniejszyć liczbę bakterii bytujących w jamie ustnej, odpowiadających m.in. za świeżość oddechu. Regularna higiena jamy ustnej wzbogacona o stosowanie płukanek pomoże więc w walce z nieświeżym oddechem. W sklepach dostępne są płukanki o miętowym zapachu, które stosowane po posiłkach dodatkowo odświeżą zapach z jamy ustnej.- osoby z problemami periodontologicznymi – takim pacjentom zalecana jest specjalistyczna płukanka lecznicza, ale jej stosowanie powinno odbywać się po konsultacji z lekarzem dentystą lub lekarzem dentystą specjalistą periodontologii. W przypadku takiego wspomagania leczenia ważny jest bowiem zarówno odpowiedni preparat leczniczy jak i stosowanie dobrej techniki płukania jamy ustnej.
– osoby u których silnie odkłada się kamień nazębny – odpowiednia technika płukania jamy ustnej pozwala na lepsze usunięcie płytki nazębnej będącej powodem powstawania kamienia nazebnego. Więcej piszemy o tym we wpisie dotyczącym skalingu – zabiegu mającego na celu usunięcie kamienia nazębnego (link).
Rodzaje płynów do płukania jamy ustnej
W sklepach i aptekach dostępny jest bardzo duży wybór płynów do płukania jamy ustnej. O tym jaki płyn wspomoże codzienną higienę jamy ustnej i pomoże na występujące w niej dolegliwości, warto porozmawiać ze swoim lekarzem dentystą. Lekarz może zalecić leczniczą płukankę do jamy ustnej m.in. pacjentom narażonym na paradontozę i z innymi problemami periodontologicznymi, po zabiegach chirurgicznych (trudne ekstrakcje, kiretaże, implantacja) lub silnie narażonym na próchnicę.
Płyny do płukania jamy ustnej bez alkoholu
Jeśli lekarz dentysta zaleca wzbogacenie higieny jamy ustnej o płyn do płukania jamy ustnej na stałe, warto zakupić produkt bez alkoholu lub z małą ilością alkoholu. Stałe stosowanie preparatu z alkoholem może bowiem prowadzić do przesuszania się błony śluzowej, a w dalszej konsekwencji do tworzenia się ranek, pęknięć i innych uszkodzeń. Zamiast pomóc, nieodpowiednio stosowany płyn może niestety zaszkodzić.
Płyny do płukania jamy ustnej na nadwrażliwość zębów i dziąseł
W przypadku nadwrażliwości zębów na ciepłe i zimne pokarmy i napoje warto korzystać ze specjalistycznych past do zębów wrażliwych i odpowiednich płukanek. Płukanki mają wtedy w składzie m.in. aminofluorek, który tworzy ochronną warstwę na odsłoniętych szyjkach zębowych (będących najczęstszym powodem nadwrażliwości) lub fluorek potasu zakłócający przewodnictwo bodźców bólowych i przynoszący szybką ulgę w nadwrażliwości.
Płyny do płukania jamy ustnej z chlorheksydyną
Lekarze dentyści często zalecają pacjentom z problemami periodontologicznymi (m.in. narażonym na paradontozę) stosowanie płynów do płukania jamy ustnej z chlorheksydyną. Taki płyn powinno się wdrożyć do codziennej higieny jamy ustnej po konsultacji z lekarzem. Dostępne preparaty mają działanie wspomagające przy podrażnieniach i zaczerwienieniach dziąseł, krwawieniu dziąseł, są też często stosowane przy wspomaganiu rekonwalescencji po zabiegach chirurgicznych, periodontologiczych i implantacjach.
Płyny do płukania jamy ustnej dla dzieci
Higiena jamy ustnej u dzieci powinna koncentrować się przede wszystkim na poprawnym i regularnym szczotkowaniu (przy użyciu odpowiedniej pasty i szczoteczki – link). U dzieci starszych lekarz dentysta może dodatkowo zalecić nitkowanie lub używanie irygatora. W przypadku dzieci raczej nie trzeba stosować płynów do płukania jamy ustnej, chociaż takie płyny są dostępne w sklepach. Są one delikatniejsze niż płyny dla dorosłych, nie zawierają alkoholu, mają przyjemny zapach i ładny kolor.
W trosce o dokładne szczotkowanie zębów u dziecka można jednak skorzystać się z płynów wybarwiających płytkę nazębną. Pisaliśmy już o takich płukankach wybarwiających płytkę nazębną w poprzednich wpisach na blogu Arie Stomatologia. Stosowanie takiego płynu umożliwia dziecku zobaczenie, które miejsca musi najdokładniej szczotkować i jak długo powinna trwać wieczorna toaleta, żeby wszystkie zęby zostały poprawnie oczyszczone z płytki nazębnej.
Naturalne i ziołowe płukanki do jamy ustnej
Pacjenci często pytają o alternatywne, naturalne płukanki do jamy ustnej. Czy powinno się płukać jamę ustną wodą utlenioną, szałwią, olejem kokosowym, neem, aloesem lub solą morską? Mimo trendu powrotu do naturalnych metod leczenia, w przypadku jamy ustnej, zaleca się raczej stosowanie preparatów przebadanych i sprawdzonych. Nieodpowiednie proporcje w domowej roboty płukance lub zrezygnowanie ze szczotkowania na rzecz preparatów roślinnych, mogą mieć niestety przykre konsekwencje dla zdrowia. W aptekach dostępne również są płyny ziołowe i naturalne – jeśli pacjent nie chce stosować preparatów na bazie alkoholu, może skorzystać z bogatej oferty środków delikatniejszych i stworzonych z naturalnych produktów. Plusem takiego rozwiązania jest pewność, że proporcje w płukance są odpowiednio zachowane, że ma ona dobrą konsystencję i przebadane działanie.
Podsumowując, używanie płukanek do jamy ustnej to dobre uzupełnienie codziennej higieny. Nie może ono jednak zastąpić szczotkowania i nitkowania! Przed zakupem płynu do płukania jamy ustnej warto zapytać lekarza dentystę, jaki płyn najlepiej pomoże na problemy z jakimi boryka się dany pacjent. W ten sposób, poprzez wybranie odpowiedniej płukanki, można wspomóc walkę z próchnicą, nadwrażliwością, krwawiącymi dziąsłami lub innymi problemami w jamie ustnej.
Leave a reply