Noszenie protezy zębowej, a ogólny stan zdrowia. Dieta dla osób noszących protezę zębową.
Niejednokrotnie pisaliśmy już o tym jak ważne jest dbanie o profilaktykę próchnicy, leczenie zębów, ale także w przypadku konieczności ich usunięcia, uzupełnienie braków zębowych (link). Pozostawienie luki lub luk w uzębieniu może prowadzić m.in. do zaniku podłoża kostnego (utrudniającego późniejsze wykonanie pracy protetycznej lub wprowadzenie implantu), migracji (przesuwania się) zębów w łuku, gorszej estetyki uśmiechu, zaburzeń zwarcia, ale także jak wskazują najnowsze badania innych problemów z ogólnym zdrowiem. Warto zadbać zarówno o uzupełnienie braków zębowych, jak i później o odpowiednią profilaktykę i dietę dla osób noszących protezę zębową.
Jak bezzębie wpływa na stan zdrowia?
Badania przeprowadzone przez w Stanach Zjednoczonych Regenstrief Institute Indianapolis i Indiana University School of Dentistry wskazują, że całkowite, ale również częściowe bezzębie wpływa na zdrowie jamy ustnej i na cały organizm. Przez utrudnione spożywanie pokarmów (m.in. zdecydowanie gorszą wydajność żucia) bezzębie może prowadzić do niedożywienia lub niedostarczania w diecie wszystkich potrzebnych składników odżywczych.
Noszenie protezy zębowej, a ogólny stan zdrowia.
Podobne ryzyko (ale w zdecydowanie mniejszej skali) może wystąpić u pacjentów, którzy rozpoczęli noszenie nowej protezy zębowej (częściowej lub całkowitej) lub pracy protetycznej na implantach. Noszenie protezy wymaga bowiem przyzwyczajenia się do nowego trybu jedzenia i czasami mniejszej wydajności żucia. Aby ograniczyć ryzyko problemów przy jedzeniu, wpływających na zdrowie całego organizmu, warto zastosować się do kilku porad.
Przede wszystkim ustalić ze specjalistą protetyki stomatologicznej najlepszy dla konkretnego pacjenta i konkretnych warunków w jamie ustnej, rodzaj uzupełnienia protetycznego. Wśród uzupełnień protetycznych takich jak m.in. proteza częściowa „etruska”, korona porcelanowa na wkładzie koronowo-korzeniowym, most, proteza akrylowa, proteza szkieletowa, proteza elastyczna – każda ma inne zastosowanie i inny komfort użytkowania. Na szczęście wraz z rozwojem stomatologii zmieniły się techniki i materiały z których wykonuje się prace protetyczne, dzięki czemu często istnieje możliwość zmiany ciężkiej i niewygodnej protezy na rozwiązanie o wiele, lżejsze i łatwiejsze w użytkowaniu. Warto porozmawiać o tym z lekarzem i wybrać jak najwygodniejszą dla swojego trybu życia protezę zębową.
Po doborze i wykonaniu pracy protetycznej, warto jeszcze raz porozmawiać z lekarzem dentystą na temat odpowiedniego jej użytkowania. Należy omówić temat higieny jamy ustnej przy noszeniu pracy (link), możliwości gryzienia pokarmów i czynników wpływających na gwarancję pracy protetycznej.
W przypadku wykonywania rozległych prac protetycznych np. protez całkowitych lub całkowitych protez na implantach, które mogą wymagać większych zmian nawyków żywieniowych, warto rozważyć poradę u dietetyka. Na czym polega dieta dla osób noszących protezę zębową? Dietetyk może dobrać odpowiednią dietę bogatą we wszystkie niezbędne składniki odżywcze, ale w formie posiłków łatwiejszych do pogryzienia i przeżucia. Czasami wystarczą triki zmieniające formę najtwardszych pokarmów np. mielenie orzechów, spożywanie najtwardszych warzyw i owoców w formie soków / musów, gotowanie na parze, ale zdarza się, że dla starszych pacjentów zalecone zostanie zmodyfikowanie menu i np. spożywanie większej ilości zup, dań gotowanych i w płynnej lub bardzo miękkiej konsystencji.
Darmowy obraz: pixabay.com
Dieta dla osób noszących protezę zębową.
Jaka powinna być dieta dla osób noszących protezę zębową? Tuż po założeniu nowej protezy, potrzeba trochę czasu na przyzwyczajenie. Pacjenci zgłaszają czasami, że „czują ciało obce w jamie ustnej”, produkują więcej śliny i mają problemy z ocena siły żucia. W tym okresie zalecane jest więc spożywanie miękkich i w większości płynnych posiłków np. zupy; nabiał – jogurty, mleko, maślanka; musy, soki i przeciery z owoców i warzyw; jajka; miękkie gotowane posiłki. Początkowo warto na spożycie posiłku przeznaczyć więcej czasu. Gdy nowe odczucia zaczną mijać można wprowadzać pokarmy w większych kawałkach. Należy jednak uważać na to, by gryźć dokładnie i równomiernie po obu stronach protezy, dobrze rozdrabniać i połykać pokarm. Trzeba także uważać na resztki jedzenia, które mogą zalegać pod protezą powodując dyskomfort i konieczność wyczyszczenia protezy, tak aby nie doszło do rozwoju bakterii. Powinno się także unikać lepkich pokarmów np. cukierki krówki, które mogą oblepić protezę. Z czasem użytkowanie protezy będzie coraz łatwiejsze i wygodniejsze, a odpowiednio dobrana i zbilansowana dieta wejdzie w nawyk.
Użytkowanie protezy – co warto wiedzieć?
Użytkując protezę koniecznie należy pamiętać o odpowiedniej higienie jamy ustnej. Brak zębów naturalnych nie usprawiedliwia zaprzestania tej czynności. Wręcz przeciwnie, do codziennej higieny powinny być użytkowane odpowiednie, zalecone przez lekarza dentystę preparaty do czyszczenia zarówno jamy ustnej jak i uzupełnienia protetycznego.
Nawet najlepsze uzupełnienie protetyczne nie zastąpi w 100% funkcjonalności zębów naturalnych. Nie powinno się więc np. otwierać butelek zębami, gryźć twardych pokarmów jak orzechy czy twarde warzywa. Może to doprowadzić do zniszczenia pracy protetycznej ale także urazu w jamie ustnej.
W przypadku dolegliwości przy użytkowaniu protezy np. bólu, pojawiających się na dziąsłach owrzodzeń, aft, problemów z dziąsłami itd. trzeba skonsultować się z lekarzem dentystą. Może konieczna będzie korekta protezy lub zmiana nawyków higienicznych.
Przy nowej diecie wymuszonej bezzębiem lub założeniem nowego uzupełnienia protetycznego, warto na bieżąco kontrolować stan zdrowia. Warto regularnie wykonywać morfologię krwi i podstawowe badanie moczu, tak aby lekarz pierwsze opieki ocenił czy nie ma niedoborów żywieniowych. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości warto poradzić się lekarza pierwszego kontaktu oraz dietetyka, jakie zmiany wprowadzić do codziennego menu, aby ustabilizować ogólne zdrowie organizmu.
Źródła: Badanie „Nutritional Assessment of Denture Wearers Using Matched Electronic Dental-Health Record Data” (https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jopr.13505)
Przeczytaj także:
– Specjalista protetyki Łódź | Proteza nie musi być niewygodna – https://www.arie-stomatologia.pl/2018/11/07/proteza-specjalista-protetyki-lodz/
– Jak można uzupełnić braki zębowe? | Arie Stomatologia Łódź – https://www.arie-stomatologia.pl/2018/09/20/jak-mozna-uzupelnic-braki-zebowe/
– Jak dbać o protezę zębową? Specjalista protetyki stomatologicznej Łódź. – https://www.arie-stomatologia.pl/2020/01/10/jak-dbac-o-proteze/
Leave a reply